ยินดีต้อนรับ

ยินดีต้อนรับเข้าสู่ blog เรื่องการเลี้ยงปลาสวยงาม

ปลาทอง

ปลาทอง
ปลาทองสายพันธุ์ดั้งเดิมในธรรมชาติ
ปลาทองสายพันธุ์เกล็ดแก้ว สายพันธุ์ที่ถูกผสมขึ้นมาโดยคนไทยเอง
สถานะการอนุรักษ์
สัตว์เลี้ยงหรือปศุสัตว์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Cypriniformes
วงศ์:	Cyprinidae
สกุล:	Carassius
สปีชีส์:	C. auratus

เนื้อหา

สายพันธุ์ปลาทองมีการพัฒนาสายพันธุ์ปลาทองมีไม่ต่ำกว่า 100 สายพันธุ์ ซึ่งบางสายพันธุ์จนถึงปัจจุบันก็ได้หายสาบสูญไปตามกาลเวลาก็มี โดยสายพันธุ์แรกที่มีการเลี้ยงคือ ฮิฟุนะ ซึ่งมีรูปร่างเหมือนปลาทองดั้งเดิมในธรรมชาติ แต่ว่ามีสีทอง ต่อมาก็ถูกพัฒนาจนกลายเป็นปลาทองที่มีหาง 3 แฉก เรียกว่า วากิ้นและจากวาคิ้นก็ถูกพัฒนาจนกลายมาเป็นปลาทองหาง 4 แฉก คือ จิกิ้น จนในที่สุดก็กลายมาเป็นริวกิ้นในที่สุด

นอกจากนี้แล้วสายพันธุ์ที่เรียกว่า มารุโกะ ก็เป็นบรรพบุรุษของปลาทองสายพันธุ์หัวสิงห์ต่าง ๆ และสายพันธุ์เดเมกิ้น ก็เป็นบรรพบุรุษของปลาทองสายพันธุ์ตาโปนต่าง ๆ
ปลาทองสามารถแบ่งออกตามลักษณะลำตัวได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ

1.กลุ่มที่มีลำตัวแบนยาว

มีลำตัวแบนข้าง และมีครีบหางเดี่ยว ยกเว้นวากิ้นซึ่งมีครีบหางคู่ ปลาในกลุ่มนี้มักจะว่ายน้ำได้รวดเร็ว ปราดเปรียว ทนทานต่อโรคต่าง ๆ และเจริญเติบโตได้เร็วกว่า ปลาทองที่จัดอยู่ในกลุ่มนี้

2.กลุ่มที่มีลำตัวกลมหรือรูปไข่

ถือเป็นกลุ่มที่มีจำนวนสายพันธุ์หลากหลายมากที่สุด ซึ่งเป็นกลุ่มที่ว่ายน้ำได้ไม่ดี อาจจะว่ายหัวตก มีลักษณะสำคัญที่ครีบ หัวและนัยน์ตาที่แตกต่างหลากหลายกัน โดยแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่มีครีบหลัง

 การเลี้ยงตามความเชื่อ

นอกจากนี้แล้ว การเลี้ยงปลาทองยังอยู่ในความเชื่อของขาวจีนอีกด้วยว่าก่อให้เกิดโชคลาภ โดยว่ากันตามหลักฮ้วงจุ้ยว่ากันด้วยเรื่องจำนวนของปลาที่เลี้ยง, สีของปลา และตำแหน่งการวางตู้ปลาหรือบ่อเลี้ยงด้วย ซึ่งแตกต่างออกไปตามลักษณะของบ้านและเจ้าของ

แนวทางการเลี้ยง (ปลามังกร)

แนวทางการเลี้ยง 1  พื้นฐานการดูแล

ปลามังกรเป็นปลาที่มีความแข็งแรงในระดับหนึ่งครับ ซึ่งผมคิดว่าสามารถเลี้ยงได้ง่ายกว่าปลาสวยงามประเภทอื่นๆอีกเช่น ปลากระเบน ปลาเสือตอเป็นต้น การที่เราจะเลี้ยงปลามังกรให้แข็งแรง สมบูรณ์นั้น สิ่งแรกเราต้องมีวินัยในการเลี้ยงดูและควบคุมดูแลปัจจัยที่สำคัญให้ได้ครับ นอกเหนือจากนี้ยังต้องอาศัยการดูแล การให้อาหาร ใส่ยา หรือ วิตามินเสริมต่างๆที่เหมาะสมกับปลา ของสิ่งหนึ่งอาจจะดีสำหรับปลาชนิดนี้ แต่อาจจะเป็นพิษกับปลาชนิดอื่น ปลามันไม่สามารถบอกเราได้ว่าสิ่งนั้นมีประโยชน์หรือไม่ ผู้เลี้ยงจะต้องมั่นใจว่าสิ่งที่ใส่ลงไปในตู้ปลานั้น จะไม่ทำอันตรายแก่ตัวปลา และเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ต่อปลาเท่านั้น หากไม่มั่นใจแล้วอย่าใส่ครับ สอบถามผู้รู้ก่อนดีกว่า

1.น้ำ

ต้องเป็นน้ำที่ได้คุณภาพเบื้องต้นที่ดีครับ  โดยปกติแล้วน้ำบริสุทธิ์มีค่า pH = 7.4 หรือด่างนิดๆ  แต่หากมีค่า pH ที่แตกต่างจากนี้อาจสันนิษฐานได้ว่ามีสิ่งเจือปนอยู่ครับ น้ำที่นำมาใช้ควรเป็นน้ำที่ผ่านเครื่องกรอง ทั้งน้ำบาดาล และน้ำประปา กรณีใช้น้ำประปาควรมีการพักน้ำเพื่อบำบัดคลอรีน เพราะปลามังกรนั้นค่อนข้างไวต่อคลอรีนมากครับ บางท่านมักนิยมใส่น้ำยาลดหรือกำจัดคลอรีน ซึ่งผมคิดว่าไม่จำเป็นครับ นอกจากจะเป็นการสิ้นเปลืองแล้ว ยังมีสารเคมีสะสมในน้ำต่างหาก ถ้าน้ำไม่ดีตั้งแต่แรก ส่วนที่เหลือก็ไม่สามารถทำให้ระบบทำงานหรือการเลี้ยงดีได้ครับ และแย่ที่สุดก็อาจทำให้เราเสียปลาไปได้ในระยะเวลารวดเร็วจากการเปลี่ยนน้ำที่มีคลอรีนสูงครับ อย่าเสี่ยงเปลี่ยนน้ำเพราะคิดว่าน้ำมีคลอรีนนิดหน่อยคงไม่เป็นไร ปกติก็เปลี่ยนอย่างนี้ ต้องเรียนว่าค่าน้ำในแต่ละวัน อาจจะมีคลอรีนผสมอยู่ในอัตราส่วนที่ไม่ได้เท่ากันทุกวัน ตรงนี้ขออย่าได้ประมาท น้ำนับเป็นส่วนที่ผมให้ความสำคัญที่สุดในระบบครับ

การเปลี่ยนน้ำด้วยจำนวนที่เหมาะสมเป็นเรื่องที่สำคัญเช่นกันครับ ปลาจะแข็งแรงโตได้ไว ส่วนหนึ่งก็ด้วยน้ำใหม่ที่สะอาดเสมอ หลายครั้งผมเห็นปลาที่เพื่อนๆเลี้ยงไว้แต่นานๆถึงจะได้เปลี่ยนน้ำในตู้ที เปรียบเทียบกับผมที่เปลี่ยนแทบทุกอาทิตย์ เห็นได้ชัดเจนครับปลาที่ได้รับการเปลี่ยนถ่ายน้ำบ่อยๆในอัตราที่เหมาะสมจะมีการเจริญเติบโต กินดีและแข็งแรงกว่าการเลี้ยงปลาที่ไม่ค่อยได้เปลี่ยนน้ำครับ

ส่วนตัวผมแล้วผมมีเทคนิคเล็กน้อยในการเปลี่ยนน้ำคือ ใน 1 เดือนจะต้องเปลี่ยนน้ำให้ได้ครบ 100 เปอร์เซ็นต์ของตู้ใบนั้น เช่นตู้ขนาด 1000 ลิตร ผมต้องเปลี่ยนน้ำจำนวน 1000 ลิตรใน 1 เดือน โดยผมจะแบ่งตามวิธีหารด้วย 4 ครับ (เลข4หมายถึงจำนวนสัปดาห์ใน 1 เดือน) คือครั้งหนึ่งจะต้องเปลี่ยนน้ำอาทิตย์ละ 250 ลิตรหรือ 25 เปอร์เซ็นต์ รวม 4 สัปดาห์ ก็ครบ 100 เปอร์เซ็นต์ หรือ 1000 ลิตร แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจำนวนปลาในตู้ และประสิทธิภาพของระบบกรองด้วยครับ

เราสามารถตรวจสอบว่าอัตราการเปลี่ยนน้ำของเราเหมาะสมหรือไม่ก็โดยวิธีการตรวจสอบค่า NO3 ในตู้ หากค่าที่ได้ต่ำกว่า 0.3 หมายความว่าและมีการเปลี่ยนน้ำที่เหมาะสมแล้วครับ

โดยผมมีข้อห้ามสำคัญในการเปลี่ยนน้ำดังนี้

ไม่เปลี่ยนน้ำที่ไม่ได้ผ่านกรองหรือไม่ได้พักน้ำไว้ก่อนเด็ดขาด ยอมไปเปลี่ยนอาทิตย์หน้าดีกว่าเพื่อให้ค่าน้ำปกติ

ม่เปลี่ยนน้ำเกิน 50 เปอร์เซ็นต์ต่อครั้งในทุกกรณี

ไม่เปลี่ยนน้ำก่อนหรือหลังให้อาหารปลา หากจำเป็นต้องเว้นช่วงอย่างน้อย 1 

ชั่วโมง

2.อุณหภูมิที่เหมาะสมและคงที่

ปลาที่แข็งแรงกินดีนั้นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ส่วนหนึ่งคืออุณหภูมิที่เหมาะสมและคงที่ อุณหภูมิที่เหมาะสมกับปลาสายพันธ์นั้นๆปลามังกรชอบอุณหภูมิคงที่ในช่วง 27-30 องศาครับ เราควรต้องศึกษาครับว่าปลาแต่ละสายพันธ์นั้นชอบน้ำเย็น น้ำอุ่น อย่างใด คำว่าอุณหภูมิคงที่หมายถึงเราสามารถควบคุมอุณหภูมิไม่ให้เปลี่ยนแปลงมากในแต่ละวัน เช่น เช้า 25 องศาเซนเซียส บ่าย 26 เย็น 27 อย่างนี้พอรับได้ครับ แต่ถ้าเช้า 25 บ่าย 30 เย็นกลับมา 25 อีก อย่างนี้ปลาเครียด และป่วยได้ง่าย ยิ่งถ้าหากระบบเล็ก ตู้ปลาเล็กแล้ว โอกาสที่อุณหภูมิจะแกว่งนั้นยิ่งมีมาก ตรงนี้จำเป็นครับที่เราต้องมีระบบช่วย มีฮีตเตอร์( Heater) ควบคุมอุณหภูมิของน้ำ

ในฤดูหนาวนั้น หากตู้ปลาของท่านมีขนาดความจุน้อยๆ ตั้งอยู่ด้านนอกของบ้านบริเวณที่มีลมพัดโกรก เป็นประจำแล้ว การใช้ Heater เป็นสิ่งจำเป็นมากครับ ท่านอาจตั้งอุณหภูมิไว้ที่ 25 องศา เพราะที่อุณหภูมิดังกล่าวปลาสามารถอยู่ได้อย่างสบายครับ และจะยิ่งดีกว่านั้นหากท่านได้หาแผ่นโฟมหนาสัก 1 นิ้วขึ้นไป มาเป็นฉนวนปิดกับแผ่นกระจกของตู้รอบด้าน จะช่วยเรื่องควบคุมอุณหภูมิของน้ำจากความหนาวเย็น ได้ดียิ่งขึ้น เรื่องอากาศหนาวไม่เท่าไหร่ครับ แต่เรื่องลมต้องระวังให้ดี เพราะเป็นตัวแปรที่ควบคุมได้ยาก

ในฤดูร้อนนั้น หากตู้ของท่านตั้งอยู่บริเวณที่โดนแสงแดดเป็นเวลานานแล้ว ควรหาแผ่นไม้หรือผ้าหนามาบังแดดไว้จะช่วยให้อุณหภูมิในตู้ลดลง หากอุณหภูมิสูงมากเกิน 32 องศาเซนเซียส ควรที่จะติดตั้งพัดลมบริเวณฝาตู้ หรือเปลี่ยนฝาตู้เป็นฝาตะแกรงจะช่วยลดอุณหภูมิได้มากครับ

3.ระบบกรอง

นึกภาพว่าเพื่อนๆอยู่ในห้องแคบ ต้องกินและขับถ่ายออกมา หากไม่มีระบบกำจัดของเสีย ไม่มีระบบย่อยของเสียแล้ว ไม่นานสิ่งที่ขับถ่ายจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ จนเต็มห้อง สุดท้ายก็ทำให้ไม่สบาย เจ็บป่วยได้ ย้อนมาดูตู้ปลา หากไม่มีระบบกรองที่ดี วัสดุกรองที่มีประสิทธิภาพ การวางวัสดุกรองโดยไม่ให้น้ำ BY PASS วัสดุกรอง ระบบที่เพียงพอต่อการบำบัดน้ำในตู้อย่างเหมาะสมกับจำนวนและ ชนิดของปลาแล้ว ก็อาจทำให้ปลาของท่านไม่สดชื่น มีอาการเครียดและป่วยบ่อย (ศึกษาเรื่องระบบกรองของคุณ 

4.สถานที่เลี้ยง ตู้ปลา

ปลามังกร เป็นปลาที่มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงต้น ปลามังกรสายพันธ์เอเชีย สามารถโตได้ถึงเฉลี่ยเดือนละ 1-2 นิ้ว ภายในขวบปีแรกเลยทีเดียว และมีการเจริญเติบโตลดลงตามอายุที่มากขึ้น ปลามังกรนั้นสามารถโตได้ตลอดช่วงอายุขัย เพราะฉะนั้นการเลี้ยงปลาในตู้ที่มีขนาดเล็ก จึงสามารถเลี้ยงปลาได้เพียงช่วงระยะเวลาหนึ่งเท่านั้น หากต้องการให้ปลามีสุขภาพที่สมบูรณ์แข็งแรง เจริญเติบโตได้ดีแล้ว จึงควรเลี้ยงในตู้ที่มีขนาดเหมาะสมกับปลา อย่างน้อยก็ควรจะมีขนาดยาวกว่าตัวปลาอย่างน้อย 3-4 เท่าครับ และมีความกว้างอย่างน้อย 1-2 เท่าของขนาดปลาที่โตเต็มที่ครับ และหากเลี้ยงดูในบ่อแล้วควรทีพื้นที่อย่างน้อย 1.5 ตรม ต่อ 1 ตัวครับ

5.อาหาร

ปลามังกรเป็นปลาล่าเหยื่อผิวน้ำที่กินเนื้อ กินแมลงและสัตว์น้ำขนาดเล็กเป็นอาหารหลัก อาหารในธรรมชาตินั้นส่วนใหญ่จะเป็นสิ่งที่มีชีวิตเช่น ปลาตัวเล็ก กุ้ง กบ ปู หรือแม้กระทั่งหอยบางชนิด พื้นฐานปลาชนิดนี้ค่อนข้างที่โปรดปรานอาหารสดมากกว่าอาหารที่ตายแล้วครับ แต่บางท่านไม่ชอบให้สิ่งที่มีชีวิตเป็นอาหาร ตรงนี้เราสามารถฝึกให้มันกินอาหารที่ตายแล้วได้เช่นกันครับ อาทิเช่น เนื้อกุ้ง เนื้อปลา และจำพวกแมลงต่างๆ ค่อยๆฝึกให้ปลากินทีละน้อยครับ

ปลาหมอสี

ปลาหมอสีสกุลแอริสโทโครมิส

หลักทั่วไปใน การเลี้ยง ปลาหมอสี

1. ใช้เครื่องกรองน้ำ ซึ่งหาซื้อได้ตามร้านทั่วไปเลือกให้เหมาะกับขนาดของตู้

2. ขนาดของตู้เลี้ยงควรจะใหญ่สักหน่อย ถ้าเลี้ยงพวกหมอสีพันธุ์เล็ก ความยาวของตู้ไม่ควรต่ำกว่า 24 นิ้ว ถ้าเป็นพันธุ์ใหญ่ก็ไม่ควรต่ำกว่า 36 นิ้ว ควรมีสัก 2 ตู้ เพื่อเป็นตู้พักปลา 1 ตู้ ตู้เลี้ยง 1 ตู้
3. อาหารปลาหมอสีกินอาหารสำเร็จรูปได้ดี ซึ่งเราหาซื้อได้ทั่วไป แต่ถ้าที่บ้านใกล้แหล่งเพาะยุงหรือใกล้บริเวณที่มี ลูกน้ำลูกไรมาก และหาได้สะดวกก็ให้ลูกน้ำ ลูกไร เป็นอาหารจะดีมากทั้งประหยัดเงินและมีอาหารที่มีคุณค่าดี

4. ก้อนหิน ก้อนกรวด พันธุ์ไม้น้ำที่เราคิดว่าจะจัดลงไปในตู้นั้นควรจะทำความสะอาดให้ดี ก้อนหินก็ควรจะแช่น้ำลดความเป็นด่างลงพันธุ์ไม้ น้ำก็ควรจะพักไว้ในถัง หรือ ตู้อื่นๆ รอจนมันฟื้นตัวได้แล้วค่อยนำมาจัดในตู้
5. ตู้ปลาควรจะตั้งอยู่ใกล้กับที่พักน้ำ เพื่อเปลี่ยนน้ำในตู้ปลาได้สะดวก ปัญหานี้ดูเหมือนเล็กแต่ก็มีหลายๆรายที่เลิกเลี้ยงปลา เพราะต้องเปลี่ยนน้ำในตู้ปลาบางรายถึงขั้นทะเลาะกันเพราะเกี่ยงกันเปลี่ยน น้ำตู้ปลา บางรายถูกคำสั่งห้ามเลี้ยงหลังจากการเปลี่ยนน้ำตู้ปลาผ่านไปไม่ถึงครึ่ง ชั่วโมง เพราะขณะเปลี่ยนน้ำตู้ปลาบริเวณระหว่างที่พักน้ำกับตู้ปลาจะกลายเป็นเขต อันตรายสูงสุดต่อชีวิตของคนแก่และเด็ก รวมทั้งสตรีมีครรภ์ไปในทันที การลื่นหกล้มในบริเวณนี้จะเกิดขึ้นบ่อยมาก
6. เวลา ถ้าคุณต้องออกจากบ้านตั้งแต่ตีห้าครึ่งและกลับถึงบ้านประมาณไม่ถึงสี่ทุ่มดี ในวันปกติ วันเสาร์ต้องตื่นสิบโมงเช้าเพื่อนอนชดเชยพอตื่นก็ต้องทำงานบ้านจิปาถะที่ ค้างตั้งแต่จันทร์-ศุกร์ แล้วก็ขอแนะนำว่าไปปลูกต้นไม้ดีกว่าเพราะปลาที่คุณเลี้ยงไว้นั้นมันพากันตาย หมดแล้ว ก่อนเลี้ยงปลาต้องถามตัวเองก่อนว่ามีเวลาไหม และคนรอบข้างจะยินดีไหมที่คุณจะเลี้ยงปลา เพราะคนรอบข้างนั้นก็คือคนงานของคุณขณะเปลี่ยนน้ำตู้ปลา ถ้าเกิด คนงานสไตรท์ขณะเปลี่ยนน้ำไปได้ครึ่งเดียว ภาระทั้งหมดก็จะอยู่ที่คุณคนเดียวจริงๆเมื่อหลัก 8. ประการ นี้คุณแก้ปัญหาได้แล้ว คราวนี้ก็เริ่มลงมือเลี้ยงกันได้ สมมุติว่าตู้ปลาจัดตกแต่งเรียบร้อยแล้ว ตำราก็อ่านแล้วมีความมั่นใจ 100% ถุงใส่ปลาถูกแกะออกปลาฝูงแรกถูกปล่อยลงตู้แล้วทุกตัวพร้อมใจกันว่ายเข้าหา ที่ซ่อน ไม่ต้องตกใจนั่นเป็นสัญญาณของปลา สักครู่ตัวที่กล้าหน่อยหรือตกใจน้อยหน่อยจะเริ่มว่ายน้ำสำรวจที่อยู่อาศัย ใหม่ ตัวอื่นๆก็จะตามมาที่มีนิสัยรวมฝูงก็จะรวมกัน บางตัวก็ว่ายเที่ยวแล้วแต่ชนิดและนิสัยของแต่ละตัวไม่ต้องให้อาหารวันที่สอง เมื่อปลาส่วนใหญ่สงบลงแล้วเริ่มให้อาหารเล็กน้อยเป็นอาหารมีชีวิตได้ก็ดีถ้า ไม่มีอาหารเม็ดก็ได้ ให้น้อยๆดูจนกว่าปลาจะกินอาหารเม็ดหมด ทิ้งไว้สัก 2-3 ชั่วโมง ถ้ามีเศษอาหารเหลือก็ให้ตักออกทิ้งไป สัปดาห์แรกผ่านไปคุณจะรู้สึกว่าตัวเองกะประมาณอาหารที่ให้ปลาได้ดีขึ้น

การแพร่กระจายของปลาวงศ์ 

นี้ขึ้นอยู่กับความแตกต่างของสิ่งแวดล้อม ดังเช่น ลักษณะภูมิประเทศประกอบด้วยทะเลสาบ แม่น้ำลำธาร หนองบึง จึงส่งผลให้ปลามีความหลากหลายทั้งชนิด สายพันธุ์ รูปร่าง และการดำรงชีวิต ซึ่งมีทั้งปลาบริโภคและปลาสวยงาม ได้แก่ ปลานิล ปลาหมอเทศ ปลาปอมปาดัวร์ ปลาเทวดา ปลาออสการ์ ฯลฯ ปลาเหล่านี้สามารถปรับตัวได้ดี จัดเป็นปลาเลี้ยงง่าย

> น้ำต้องสะอาดไม่ควรมีเชื้อโรค ห้ามใช้น้ำประปาที่เปิดจากก๊อกน้ำโดยตรง เฉพาะคลอรีนและปูนที่อยู่ในน้ำจะฆ่าปลาได้ในเวลาอันรวดเร็ว ควรพักน้ำประปา ไว้สัก 2-3 วันจึงนำมาใช้